Περιήγηση στο Μουσείο
Οδηγός εκθεμάτων του Μουσείου - Ενότητα 3
Μουσείου Θεάτρου Σκιών «Ευγένιος Σπαθάρης» ( Σπαθάρειο Mουσείο Θεάτρου Σκιών Δήµου Αµαρουσίου )
ΕΝΟΤΗΤΑ 3 – ΖΕΛΑΤΙΝΗ /ΠΛΑΣΤΙΚΟ (1953)
Η αίθουσα εκπροσωπεί την αντικατάσταση του σκαλιστού χαρτονιού και του δέρματος από τη ζελατίνη, της οποίας πρώτη μορφή πρωτόφερε στην Ελλάδα από την Αμερική, ο καραγκιοζοπαίκτης Θεοδωρόπουλος -(περίπου το 1923) – και που αργότερα, με τη σειρά της, αντικαταστάθηκε από το πλαστικό. Τα περισσότερα θέματα είναι παρμένα από την ελληνική μυθολογία, ιστορία και πολιτική. Επίσης, μας φέρνει σε επαφή με μερικά ξένα θέατρα σκιών επιτρέποντάς μας να πλουτίσουμε τις γνώσεις μας.
Τ Α Μ Π Λ Ω 3, Α
Διασκευή της τραγωδίας του Ευριπίδη «Ιφιγένεια εν Αυλίδι», με το θέατρο σκιών του Ευγένιου Σπαθάρη.
Το έργο ανεβάστηκε το 1978, με την συνεργασία του τότε Διευθυντή του τρίτου προγράμματος της ΕΡΤ, Μάνου Χατζηδάκι και είχε μεγάλη επιτυχία.
- Ο μάντης Κάλχας
- Η Ιφιγένεια
- Το ιερό ελάφι της Άρτεμης
- Ο Μενέλαος
- Ο Αχιλλέας
- Ο Αγαμέμνονας

ΒΙΤΡΙΝΑ 3, Ι
Από το έργο «Ερωτόκριτος», βασισμένο στο ομώνυμο δημοτικό κρητικό ποίημα, που ανεβάστηκε στην ΕΡΤ με τον Ευγένιο Σπαθάρη και το θέατρο σκιών του, το 1988, χωρίς τον κλασικό μπερντέ.
ΒΙΤΡΙΝΑ 3, ΙΙ
Αντιπροσωπευτικές παλιές δερμάτινες φιγούρες από την Κίνα.
Τ Α Μ Π Λ Ω 3, Β
Διασκευή της κωμωδίας του Αριστοφάνη «Βάτραχοι», με το θέατρο σκιών του Ευγένιου Σπαθάρη.
Και αυτό το έργο παρουσιάστηκε το 1978, με την συνεργασία του Μάνου Χατζηδάκι και μάλιστα γυρίστηκε σε δίσκο. Η μουσική ήταν του Δημήτρη Λέκκα, τα κείμενα του Γιώργου Παυριανού και του Ευγένιου Σπαθάρη, ενώ τα τραγούδια ερμήνευσε ο Νίκος Δημητράτος.
- Ο χάρος
- Οι βάτραχοι
- Ο Μίκης Θεοδωράκης ως «Αισχυλάκης»
- Ο σατανάς στον κάτω κόσμο
- Ο Μάνος Χατζιδάκις ως «Ευριπιδάκης»
- Ο χάρος, ο Υπουργός Πολιτισμού Σιορ-Διονύσιος και ο Καραγκιόζης

Β Ι Τ Ρ Ι Ν Α 3, ΙΙΙ
Από το έργο «Ερωτόκριτος», βασισμένο στο ομώνυμο δημοτικό κρητικό ποίημα, που ανεβάστηκε στην ΕΡΤ με τον Ευγένιο Σπαθάρη και το θέατρο σκιών του, το 1988, χωρίς τον κλασικό μπερντέ.
Τ Α Μ Π Λ Ω 3, Γ
«Οι άθλοι του Ηρακλή» – «Περσέας και Ανδρομέδα».
Φιγούρες Ευγένιου Σπαθάρη από τις αντίστοιχες τηλεοπτικές σειρές για την ΕΡΤ (1984).
- Η Ανδρομέδα
- Ο φτερωτός Περσέας
- Ο Περσέας, η Ανδρομέδα και ο Καραγκιόζης πάνω στον Πήγασο
- Η Μέδουσα
- Στυμφαλίδα όρνιθα
- Ο Ηρακλής σκοτώνει τη Λερναία Ύδρα

ΒΙΤΡΙΝΑ 3, ΙV
Αντιπροσωπευτικές δερμάτινες φιγούρες από την Ταϊλάνδη.
Τ Α Μ Π Λ Ω 3, Δ
Ζώα της ζούγκλας και μυθικά τέρατα για διάφορες παραστάσεις του θεάτρου σκιών. Φιγούρες από ζελατίνη και πλαστικό του Ευγένιου Σπαθάρη (1984 – 1989).
- Η μυθική Σκύλα
- Ο Δράκος
- Η μυθική Χάρυβδη
- Το τέρας της θάλασσας
- Η καμηλοπάρδαλη
- Ο ρινόκερος

ΒΙΤΡΙΝΑ 3, V
Αντιπροσωπευτικές δερμάτινες φιγούρες από την Ιάβα.
Τ Α Μ Π Λ Ω 3, Ε
« Καραγκιόζης και Οδύσσεια»
Φιγούρες Ευγένιου Σπαθάρη από την ομώνυμη τηλεοπτική σειρά που προβλήθηκε στην ΕΡΤ το 1984.
- Ο Οδυσσέας ζητιάνος
- Η κουβερνάντα
- Ο Οδυσσέας
- Η Πηνελόπη
- Η Σειρήνα
- Ο Καραγκιόζης ιπποκόμος
- Ο Μορφονιός ως ένας από τους μνηστήρες της Πηνελόπης
- Η μάγισσα Κίρκη
- Ο Οδυσσέας τυφλώνει τον Κύκλωπα Πολύφημο
- Έξοδος του Οδυσσέα από τη σπηλιά του Κύκλωπα με ένα από τα αρνιά του.

Τ Α Μ Π Λ Ω 3, ΣΤ
Φιγούρες Ευγένιου Σπαθάρη από τις τηλεοπτικές σειρές «Δαίδαλος και Ικαρος» – «Θησέας και Μινώταυρος» για την ΕΡΤ που γυρίστηκαν το 1985.
- Ο Δαίδαλος
- Ο Ίκαρος
- Πιστή κουβερνάντα του παλατιού
- Λιώνουν τα φτερά του Ίκαρου
- Ο Θησέας
- Ο Μίνωας
- Ο Θησέας και ο Μινώταυρος
- Η Αριάδνη με το κουβάρι («μίτος της Αριάδνης»)

ΒΙΤΡΙΝΑ 3, VI
Αντιπροσωπευτικές δερμάτινες φιγούρες από το Μπαλί και την Τουρκία.
Τ Α Μ Π Λ Ω 3, Z
Διασκευή της κωμωδίας του Αριστοφάνη «Ορνιθες», που ανεβάστηκε στην ΕΡΤ το 1985, με τον Ευγένιο Σπαθάρη.
- Ο Καραγκιόζης όρνιθα

Β Ι Τ Ρ Ι Ν Α 3, VII
Μερικά από τα παράσημα και μετάλλια που απονεμήθηκαν στον Ευγένιο Σπαθάρη , τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό, για την πολύχρονη και πολύτιμη προσφορά του στην τέχνη του Ελληνικού Θεάτρου Σκιών.
ΒΙΤΡΙΝΑ 3, VIII
Ο φωτισμός του «μπερντέ» κατά χρονολογική σειρά χρήσης: Τα κεριά (1800) – Το λυχνάρι (μέχρι το 1908) – Η ασετυλίνη (μέχρι το 1908) – Το αεριόφωτο (μετά το 1908) – Η λάμπα πετρελαίου (μετά το 1908) – Η ηλεκτρική λάμπα (1918).
Τ Α Μ Π Λ Ω 3, H
«Καραγκιόζης και Βυζάντιο»
Φιγούρες από ζελατίνη του Ευγένιου Σπαθάρη, κατασκευασμένες ειδικά για την ομώνυμη τηλεοπτική σειρά παραγωγής ΕΡΤ το 1989.
- Ο Σουλτάνος της Πόλης
- Ο Μέγας Κωνσταντίνος
- Ο υπασπιστής του Σουλτάνου
- Το λάβαρο «Εν τούτω νίκα» και ένας στρατιώτης
- Ο αυτοκράτορας Ιουστινιανός
- Ο Πατριάρχης της Πόλης
- Η αυτοκράτειρα Θεοδώρα

Β Ι Τ Ρ Ι Ν Α 3, VIIIΙ
Η παρουσίαση της «Σούβλισης του Αθανασίου Διάκου» από το μπερντέ στην «αποθέωση».
Τ Α Μ Π Λ Ω 3, Θ
Ηρωικά έργα εμπνευσμένα από την ελληνική επανάσταση του 1821, τα οποία είχαν ιδιαίτερη απήχηση στο λαό μας.
Φιγούρες από ζελατίνη του Ευγένιου Σπαθάρη (1968).
- Ο καπετάν Διοβουνιώτης
- Ο Αθανάσιος Διάκος
- Ο οπλαρχηγός Γκούρας
- Η Δέσπω
- Η κυρά – Φροσύνη στη βάρκα του θανάτου
- Ο Αλή Πασάς

Τ Α Μ Π Λ Ω 3, Ι
«Το έπος του 1940»
Φιγούρες από ζελατίνη του Ευγένιου Σπαθάρη (1969).
- Ο Μορφονιός στρατιώτης
- Η μεταφορά των πυρομαχικών
- Ηπειρώτισσα φορτωμένη με πολεμοφόδια
- Ηπειρώτης
- Ο Καραγκιόζης Λοχίας
- Ιταλοί στρατιώτες
- Ο σιορ – Διονύσιος στρατιώτης
- Έλληνας λοχίας
- Ο τσολιάς Μπάρμπα – Γιώργος
- Ιταλοί αξιωματικοί

Τ Α Μ Π Λ Ω 3, Κ
«Γερμανική κατοχή (1940 – 1944)»
Φιγούρες από ζελατίνη του Ευγένιου Σπαθάρη (1944).
- Μουσολίνι
- Τα «στούκας»
- Χίτλερ
- Αξιωματικός της Κομαντατούρ
- Γυναίκα αξιωματικός
- Ταγματάρχης των Ες – Ες

Τ Α Μ Π Λ Ω 3, Λ
«Αντίσταση ΕΑΜ και Κύπρος».
Το έργο ανεβάστηκε στη Δανία, το 1974 και τα έσοδα της παράστασης διατέθηκαν στην Κύπρο με σκοπό την οικονομική ενίσχυσή της.
Φιγούρες από ζελατίνη του Ευγένιου Σπαθάρη.
- Ένας καπετάνιος
- Ένας αποφυλακισμένος
- Αντάρτης του ΕΑΜ
- Κύπριος αγωνιστής
- Η κάθοδος της χούντας και του Παπαδόπουλου
- Ο Μακάριος

Τ Α Μ Π Λ Ω 3, Μ
«Ο Καραγκιόζης και η πολιτική»
Πλαστικές φιγούρες του Ευγένιου Σπαθάρη από την ομώνυμη σάτιρα, που ανεβάστηκε στο θέατρο ΡΕΞ τον χειμώνα του 1992, στα πλαίσια της συνεργασίας του με το Διονύση Σαββόπουλο.
- Ο Βαγγέλης Γιαννόπουλος
- Ο Αντώνης Τρίτσης, τέως Δήμαρχος Δήμου Αθηναίων
- Ο Καραγκιόζης ντυμένος σύμφωνα με το ρεύμα της εποχής

ΤΑΜΠΛΩ 3, Ν
«Ο Καραγκιόζης και η πολιτική»
- Ο Λεωνίδας Κύρκος και ο Χαρίλαος Φλωράκης, τέως εκπρόσωποι αριστερών κομμάτων
- Ο Μιλτιάδης Έβερτ, τέως εκπρόσωπος δεξιάς παράταξης
- Ένας γραμματέας Υπουργείου

ΤΑΜΠΛΩ 3, Ξ
- Ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης, τέως εκπρόσωπος δεξιού κόμματος
- Ο Ανδρέας Παπανδρέου, τέως εκπρόσωπος σοσιαλιστικού κόμματος
- Ο Μάνος Χατζιδάκις, σπουδαίος μουσικοσυνθέτης

ΤΑΜΠΛΩ 3, Ο
- Ο Διονύσης Σαββόπουλος, πασίγνωστος μουσικός και τραγουδιστής
- Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής, τέως Πρόεδρος της Δημοκρατίας
- Ένας γραμματέας της Βουλής των Ελλήνων

Β Ι Τ Ρ Ι Ν Α 3, Χ
Σχέδια Καραγκιόζη που πρωτοκυκλοφόρησαν από τις εκδόσεις «Αγκυρα» και «Σαλίβερος» το 1930, δίνοντας τη δυνατότητα σε μικρούς μεγάλους να κατασκευάζουν φιγούρες και να παίζουν τις πιο γνωστές παραστάσεις του λαϊκού μας ήρωα. Επίσης, διακρίνουμε τα βιβλία που περιείχαν τα κείμενα των έργων και εξώφυλλα δίσκων βινυλίου του Ευγένιου Σπαθάρη.
Τ Α Μ Π Λ Ω 3, Π
Από το έργο «Ο Καραγκιόζης Αστροναύτης» που έγραψε ο Ευγένιος Σπαθάρης το 1958, με την ευκαιρία της επίσκεψης του Γκαγκάριν στην Αθήνα. Φιγούρες από ζελατίνη του Ευγένιου Σπαθάρη που κατασκευάστηκαν την ίδια εποχή.
- Η σελήνη
- Ο πύραυλος του Καραγκιόζη
- Ο Μπάρμπα – Γιώργος αστροναύτης
- Ο Μορφονιός αστροναύτης
- Το άστρο στο διάστημα
- Ο Καραγκιόζης επικεφαλής αστροναύτης
- Ο σιορ- Διονύσιος αστροναύτης
- Κάτοικος της σελήνης
- Κόρη της γης στη σελήνη
- Ο απαγωγέας της κόρης
- Ο εξωγήινος

Τ Α Μ Π Λ Ω 3, Ρ
«Τα επαγγέλματα του Καραγκιόζη»
Φιγούρες του Ευγένιου Σπαθάρη, από τις κλασικές κωμωδίες του λαϊκού μας ήρωα (1973 – 1988).
- Ο Καραγκιόζης καθαρίστρια
- Ο Καραγκιόζης προφήτης
- Ο Καραγκιόζης ζητιάνος
- Ο Καραγκιόζης εργάτης
- Ο Καραγκιόζης στο δικαστήριο
- Ο Καραγκιόζης νύφη
- Ο γάιδαρος (ή «μερσεντές») του Καραγκιόζη
- Ο Καραγκιόζης τσοπάνος
- Ο Καραγκιόζης μασκαράς
- Ο Καραγκιόζης μουσικός
- Ο Καραγκιόζης υδραυλικός στη Γερμανία
- Ο Καραγκιόζης γιατρός
- Ο Καραγκιόζης φακίρης

Τ Α Μ Π Λ Ω 3, Σ
«Ο Καραγκιόζης και οι κατακτήσεις του Μεγάλου Αλεξάνδρου»
Φιγούρες από ζελατίνη του Ευγένιου Σπαθάρη για την ομώνυμη τηλεοπτική σειρά της ΕΡΤ (παραγωγή 1989).
- Ο Μέγας Αλέξανδρος
- Η Ρωξάνη
- Ο Δαρείος
- Από το στρατό του Μ. Αλεξάνδρου
ΕΝΟΤΗΤΑ 1 – ΧΑΡΤΟΝΙ (1894 -1923)
Η πρώτη ενότητα, περιλαμβάνει φιγούρες από χαρτόνι και σκηνικά που έχουν σκαλιστεί με προσοχή…
Οδηγός εκθεμάτων του Μουσείου - Ενότητα 2
ΕΝΟΤΗΤΑ 2 – ΔΕΡΜΑ (1923)
Περιλαμβάνει τους γνωστούς ήρωες του ελληνικού θεάτρου σκιών κατασκευασμένους από δέρμα…